%0 Journal Article %T ارزیابی و تحلیل دبی اوج با دوره بازگشت‌های مختلف برای رودخانه بشار با استفاده از مدل HEC-HMS %J تحقیقات منابع آب ایران %I انجمن علوم و مهندسی منابع آب %Z 1735-2347 %A کاظمی, طاهره %A فاضلی, مهدی %A فرزین, محسن %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 17 %N 4 %P 50-69 %! ارزیابی و تحلیل دبی اوج با دوره بازگشت‌های مختلف برای رودخانه بشار با استفاده از مدل HEC-HMS %K مدل‌سازی بارش-رواناب %K سیلاب %K الگوی SCS %K مدل هیدرولوژیکی %R %X سیلاب از جمله حوادث طبیعی مهم است که موجب تلفات انسانی و مالی زیادی می‌شود و ارزیابی سیلاب نیازمند محاسبه دبی اوج است. این مطالعه به ارزیابی دبی اوج رودخانه بشار ناشی از بارش با دوره بازگشت‌های مختلف می‌پردازد. نقشه‌ زمین‌شناسی در ArcGIS و نقشه کاربری اراضی در ENVI تهیه و بر اساس آن نقشه شماره منحنی آماده شد. 53/46 درصد از مساحت منطقه در گروه هیدرولوژیکی A و 30/75 درصد در گروه هیدرولوژیکی D قرار می‌گیرند. توزیع برتر برای هر ایستگاه با استفاده از آزمون کای اسکوئر تعیین و بارش برای دوره بازگشت‌های مختلف محاسبه شد. با تقسیم منطقه به 9 زیرحوضه و محاسبه پارامترهای موردنیاز برای هر زیرحوضه، مدل ساخته شد. واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب با سه و دو رویداد سیل انجام شد و میانگین شاخص‌های RMSE، NS و PTVE به ترتیب برابر 0/53، 0/67 و 10/89 در واسنجی و 0/55، 0/68 و 8/21 در اعتبارسنجی بدست آمد. خطاهای پایین، قابلیت اعتماد مدل شبیه‌سازی‌شده را نشان داد. برای دوره بازگشت‌های مختلف بارش و تیپ IA الگوی SCS، دبی‌های اوج محاسبه شد. مقایسه دبی اوج خروجی مدل HEC-HMS و روش آماری نشان داد که کم‌ترین اختلاف دبی دو روش مربوط به دوره بازگشت 50 سال بوده و برای دوره‌های بازگشت کوچکتر و بزرگتر از 50 سال، دبی اوج محاسبه شده با HEC-HMS به ترتیب کمتر و بیشتر از دبی اوج محاسبه شده به روش آماری است. بدین ترتیب، مدل HEC-HMS می­تواند با دقت خوبی دبی اوج سیلاب را برای حوضه­ بشار برآورد نماید. %U https://www.iwrr.ir/article_141738_356ff0d67d9f51ba6490d9414bf993af.pdf