TY - JOUR ID - 82584 TI - چشم‌انداز پایداری تامین نیازهای شرب و کشاورزی سد دوستی تحت سناریوهای تغییر اقلیم و بهره‌برداری از سد سلما JO - تحقیقات منابع آب ایران JA - IWRR LA - fa SN - 1735-2347 AU - نظری مجدر, حسن AU - مریدی, علی AU - یزدی, جعفر AU - خزائی پول, احمد AD - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت منابع آب/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، AD - استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران AD - استادیار/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. AD - دانشجوی دکترای مهندسی و مدیریت منابع آب/ دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 15 IS - 3 SP - 17 EP - 32 KW - حوضه آبریز سد دوستی KW - رودخانه مرزی KW - تغییر اقلیم KW - ترکیب مدل SWAT-WEAP DO - N2 - برنامه‌ریزی صحیح منابع آب در حوضه‌هی مرزی به دلیل فقدان یا عدم دسترسی به اطلاعات هواشناسی و هیدرولوژی کشورهی همسیه با سختی‌ روبروست. در ین مقاله با تلفیق مدل هیدرولوژیکی SWAT و مدل برنامه‌ریزی منابع آب WEAP سعی شده است تا به بررسی اثر توسعه بالادست و همچنین تغییر اقلیم برکاهش منابع آب ورودی از حوضه مرزی هریرود به کشورهی یران و ترکمنستان صورت پذیرد. سال‌هی 1955 تا 1996 بری دوره صحت‌سنجی و از سال 1997-2016 بری واسنجی مدل SWAT قرار داده شد. عدد R2 و NS بترتیب 66/0 و 65/0 بری دوره صحت‌سنجی و 7/0 و 72/0 بری دوره واسنجی به‌دست آمد. اغلب مناطق حوضه آبریز سد دوستی با افزیش دما (در حدود 5/1 تا 8/3 درجه) و کاهش بارش به‌ویژه در مناطق کوهستانی بالادست مواجه خواهد بود. بر اساس نتیج به دست آمده در صورت بهره‌برداری از سد سلما و اعمال سناریو تغییر اقلیم RCP8.5 اطمینان‌پذیری حجمی و پیداری تامین آب کشاورزی کشورهی یران و ترکمنستان به کم‌تر از 3 درصد تقلیل می‌یابد. تغییر الگوی آب و هویی و احداث سد سلما تامین نیازهی زیست محیطی در پائین‌دست سد دوستی را با چالش جدی روبرو خواهد کرد. ین موضوع ضرورت برقراری دیپلماسی آب بین کشورهی یران، افغانستان و ترکمنستان را دوچندان می‌کند. در صورت ادامه روند فعلی جالشهای جدی اجتماعی در دشت سرخس ناشی از عدم امکان تامین آب ایجاد خواهد شد. همچنین برای تامین آب شرب مشهد می‌بایستی منابع تامین با اطمینان پذیری بیشتر شناسایی شود. UR - https://www.iwrr.ir/article_82584.html L1 - https://www.iwrr.ir/article_82584_4bbaca90248ee4c117862d5492bb596d.pdf ER -