TY - JOUR ID - 91125 TI - ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر الگوی بهینه کشت محصولات زراعی: مطالعه موردی حوضه قره‌سو استان گلستان JO - تحقیقات منابع آب ایران JA - IWRR LA - fa SN - 1735-2347 AU - کلبعلی, الهام AU - ضیائی, سامان AU - مردانی نجف آبادی, مصطفی AU - ذاکری نیا, مهدی AD - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی/دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل. AD - استادیار/ گروه اقتصاد کشاورزی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل. AD - استادیار / گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز. AD - دانشیار / گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 15 IS - 3 SP - 251 EP - 271 KW - تغییر اقلیم KW - حوضه قره‌سو KW - استان گلستان KW - WEAP KW - برنامه‌ریزی آرمانی DO - N2 - این مطالعه با هدف ارزیابی فنی و اقتصادی اثرات تغییر اقلیم بر بخش کشاورزی حوضه قره سو در استان گلستان انجام شده است. در قسمت اول، با استفاده از مدل بارش- رواناب IHACRES و داده‌های بارش، دما و رواناب ماهانه در دوره پایه (۲۰۱۰-۱۹۹۴)، میزان رواناب رودخانه قره‌سو در دوره 2040- 2011 شبیه‌سازی شد. سپس، وضعیت احتمالی تخصیص منابع آب و تأمین نیاز بخش کشاورزی توسط مدل WEAP مورد بررسی قرار گرفت. در قسمت دوم، برای کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم بر بخش کشاورزی با استفاده از مدل اقتصادی برنامه‌ریزی آرمانی، الگوی کشت بهینه با آرمان‌های حداقل مصرف آب و حداکثر سود در آینده تعیین گردید. نتایج قسمت اول نشان داد که رواناب در دوره‌های آتی نسبت به دوره پایه ۳۱/۳۴ درصد کاهش می‌یابد. همچنین، نتایج مدل WEAP، نشان‌دهنده افزایش نیاز تأمین نشده بخش کشاورزی در منطقه مورد مطالعه در دوره آتی می‌باشد. این نتیجه بیانگر این است که در آینده، در صورت ادامه تغییر اقلیم، جهت کاهش اثرات منفی در بخش کشاورزی باید الگوی کشت منطقه به حذف پنبه و افزایش جو و برنج تغییر کند. این تغییرات در نتایج قسمت دوم مدل به واسطه یک مدل برنامه‌ریزی آرمانی مشخص شد. در الگوی بهینه کشت ارائه شده، میزان سود ناخالص کشاورزان منطقه مورد مطالعه در دوره ۲۰۴۰-۲۰۱۱ از ۱۳۸۶ میلیارد ریال به ۱۹۹۱ میلیارد ریال نسبت به سال پایه افزایش می‌یابد. پیشنهاد می‌شود با توجه به این‌که نتایج مدل برنامه‌ریزی آرمانی اهداف متضادی را در برگرفته است، از نتایج آن به عنوان یک راهنما برای مدیران تصمیم‌گیر استفاده شود. UR - https://www.iwrr.ir/article_91125.html L1 - https://www.iwrr.ir/article_91125_978d844bb5db947004e51e0c38f93b52.pdf ER -