مکان‌یابی محل‌های مناسب دفن مواد زاید جامد شهری شهر اصفهان با در نظر گرفتن اهمیت منابع آب و اولویت‌بندی آن‌ها با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد/ گروه محیط زیست دانشگاه صنعتی اصفهان

2 استاد/گروه سازه های آبی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

انتخاب محل مناسب جهت دفن مواد زاید جامد می‌تواند از اثرات نامطلوب اکولوژیکی و اجتماعی- اقتصادی جلوگیری کند. توسعه روز افزون شهر اصفهان همزمان با رشد فرایند صنعتی و اقتصادی آن و افزایش بسیار سریع جمعیت و استانداردهای زندگی، باعث ایجاد تغییر در ترکیب زباله تولیدی و افزایش میزان آن گردیده است. با توجه به پر شدن گنجایش محل دفن فعلی و گسترش شهر به طرف این مرکز و نزدیک شدن مناطق مسکونی به آن، انجام مطالعات علمی و اصولی جهت انتخاب مکان‌های مناسب دفن مواد زاید جامد الزامی است. مکان‌یابی محل دفن نیازمند تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی، قوانین و معیارهای قابل قبول است. در این تحقیق جهت تعیین محل‌های مناسب دفن از روش ارزیابی چند معیاره با تکیه بر تکنیک GIS استفاده شد. سپس به منظور اولویت‌بندی محل‌های پیشنهادی دفن از روش فرایند تحلیل شبکه‌‌ای (ANP) بهره گرفته شد. روشANP به منظور اصلاح روش AHP و بر اساس تکنیک سوپر ماتریس‌ها ارائه گردیده است. این روش قادر است برای مسائل پیچیده با ساختار غیر رده‌ای به کار رود و از مزایای عمده آن امکان در نظر گرفتن ارتباط متقابل سطوح مختلف تصمیم نسبت به هم و همچنین ارتباط داخلی معیارهای تصمیم در یک سطح می‌باشد. در این مطالعه پس از بررسی معیارهای مؤثر در مکان یابی و تعیین محل‌های پیشنهادی دفن زباله، تغییرات و اهمیت نسبی عوامل ذکر شده بر اساس محل‌های پیشنهادی نیز به طور جداگانه مد نظر قرار گرفت که عملاً در روش‌های مرسوم تصمیم گیری از جمله AHP نادیده گرفته شده است. نتایج اهمیت قابل توجه منابع آب را گوشزد کرده و در اولویت بندی محل‌های پیشنهادی دفن زباله محل موقعیت بهینه را انتخاب نموده‌اند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Landfill Site Selection for Municipal Solid Waste of Esfahan City Using Analytic Network Process Considering the Importance of Water Resources Protection

نویسندگان [English]

  • A Afzali 1
  • M V. Samani 2
1 Graduate Student of Environmental Department, Esfahan University of Technology, Esfahan, Iran
2 Professor of Water Structures Engineering Department, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. E-mail:
چکیده [English]

Selecting the suitable landfill site can prevent inappropriate ecological and socio economical effects. Industrial and economical development of the Esfahan metropolitan area and the fast increase in population and life standards has changed the amount and the components of the generated waste load. The present landfill has already reached its capacity and also the city is expanding toward this center. The fundamental studies for selecting suitable landfill sites should therefore be considered. Landfill site selection requires the analysis of spatial data, regulations and accepted criteria. In this research the multi criteria evaluation method by emphasis on GIS techniques was used for identifying suitable landfill sites for Esfahan city. Then the Analytic Network Process (ANP) was applied for prioritizing the suggested landfill sites. ANP is the modified version of AHP method which is based on the super matrix approach. This method is capable of applying for complex problems with non hierarchical structure and also give the possibility of considering interdependence relationships of decision criteria within and between levels. In this paper, in addition to evaluating the effective criteria in site selection and allocating the proposed landfill sites, the variation and relative importance of elements of these sites that cannot be considered in other decision making methods like AHP have been considered within the context of ANP method. The results indicated the significant importance of water resources protection in landfill site selection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • landfill site selection
  • Solid waste
  • GIS
  • ANP
  • AHP
  • Super Matrix
  • Pair-Wise Comparisons

مراجع

عبدلی، م.ع. (1379)، "مدیریتدفعوبازیافتموادزائدجامدشهریدرایران"، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.
یغمائیان، ک. (1382)، "تجزیه مواد"، مدیریت پسماند، 1، صص. 4-10.
Aragones, P., Aznar, J., Ferries, J. and Garica, M., (2006), "Valuation of urban industrial land: an analytical network process approach", European journal of operation research, Vol.185, pp. 322-339.
Chang, N.B., Parvathinathan, G. and Breeden, J.B., (2008), "Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill siting in a fast-growing urban region", Journal of Environmental Management, Vol. 87, pp. 139-153.
Cheng, S., Chan, C.W. and Huang, G.H., (2003), An integrated multi-criteria decision analysis and inexact mixed integer linear programming approach for solid waste management", Engineering Applications of Artificial Intelligence, Vol. 16, pp. 543-554.
Delgado, O.B., Mendoza, M. and Granados, E.L., (2008), "Analysis of land suitability for the siting of inter-municipal landfills in the Cuitzeo Lake Basin, Mexico", Waste Management, Vol. 28, pp. 1137-1146.
Erdogmus, S., Aras, H. and Koc, E., (2006), "Evaluation of alternative fuels for residential      heating in Turkey using analytic network process with group decision making", Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 10, No. 3, pp. 269-279.
Gemitzi, A., Tsihrintzis, V.A., Voudrias, E., Petalas, C. and Stravodimos, G., (2007), "Combining geographic information system, multicriteria evaluation techniques and fuzzy logic in siting MSW landfills", Environ Geol, Vol. 51, pp. 797-811.
Khan, S. and Faisal, M.N., (2007), "An analytic network process model for municipal solid waste disposal options" Waste Management, Vol. 28, pp. 1500-1508.
Kontos, T.D., Komilis, D.P. and Halvadakis, C.P., (2005), "Siting MSW landfills with a spatial multiple criteria analysis methodology", Waste Management, Vol. 25, pp. 818-832.
Malczewski, J., (1999), GIS and Multi Criteria Decision Analysis, John Wiley & Sons Inc.
Saaty, T.L., (1999), "Fundamentals of the analytic network process", ISAHP, Kobe, Japan, August. pp. 12-14.
Saaty, T.L. and Vargas, L.G., (2006), "Decision Making with the Analytic Network Process", Springer Science, New York. USA.
Sener, B.,  Suzen, M.L. and Doyuran, V., (2006), "Landfill site selection by using geographic information systems", Environ Geol, Vol. 49. pp. 376-388.
Siddiqui, M., Everett, J.W. and Vieux, B.E., (1996), "Landfill Siting Using Geographic Information Systems: A Demonstration", Journal of Environmental Engineering, Vol. 122, No 6, pp. 515-523.
Sumathi, V.R., Natesan. U. and Sarkar, C., (2007), "GIS-based approach for optimized siting of municipal solid waste landfill", Waste Management, Vol. 28, pp. 2146-2160.
Williams, P.T., (2005), Waste treatment and disposal, Second edition, Wiley.      
                             
 
 
 
 
 
 
 
تحقیقات منابع آب ایران
دوره 7، شماره 1
زمستان 89 - بهار 90
خرداد 1389
صفحه 67-76

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 29 دی 1387
  • تاریخ پذیرش: 17 آذر 1389

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار