%0 Journal Article %T بررسی وضعیت منابع-مصارف و اقتصاد کشاورزی در حوضه آبریز مهاباد (واقع در بخش جنوبی دریاچه ارومیه) به کمک توسعه مدل هیدرو-اقتصادی %J تحقیقات منابع آب ایران %I انجمن علوم و مهندسی منابع آب %Z 1735-2347 %A دانش یزدی, محمد %A ملائکه, سید مرتضی %D 2023 %\ 08/23/2023 %V 19 %N 2 %P 87-105 %! بررسی وضعیت منابع-مصارف و اقتصاد کشاورزی در حوضه آبریز مهاباد (واقع در بخش جنوبی دریاچه ارومیه) به کمک توسعه مدل هیدرو-اقتصادی %K مدل‌سازی هیدرولوژیکی و اقتصاد کشاورزی %K تغییر اقلیم %K الگوی کشت %K دریاچه ارومیه %K مدیریت یکپارچه منابع آب %R %X انجام هرگونه برنامه‌­ریزی مدیریتی برای کنترل مصارف آب در بخش کشاورزی نیازمند درک صحیح از تأثیرپذیری متغیرهای کنترل‌­کننده­  منابع آب، مصارف آب و اقتصاد کشاورزی از یکدیگر به منظور حصول اطمینان از تأمین نیازهای آبی کشاورزی به صورت بهینه و همچنین تضمین بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان است. هدف اصلی این مطالعه، توسعه­ دو مدل هیدرولوژیکی و اقتصاد کشاورزی در محدوده­ مطالعاتی مهاباد (واقع در بخش جنوبی دریاچه ارومیه) با هدف بررسی اثرات تغییر اقلیم بر حجم آب ورودی به سد مهاباد، بررسی تغییرات بلندمدت نیاز ناخالص آبیاری، و تأثیر تغییر الگوی کشت بر نیاز ناخالص آبیاری و اقتصاد کشاورزی منطقه­ بوده است. نتایج نشان دادند که در صورت کنترل مصارف تا سال­ 1419، افزایش حجم آب ورودی به سد مهاباد تحت سناریوهای تغییر اقلیم A1B و B1 می‌تواند متضمن کاهش نیاز کنونی به برداشت از منابع آب سطحی و زیرزمینی و امکان انجام رهاسازی از سد مهاباد برای تأمین بیشتر نیاز زیست‌­محیطی دریاچه ارومیه باشد. از طرفی، ارزش خالص تولید گندم و جو آبی در سال­‌های گذشته بسیار کمتر از مقدار مشابه برای سایر محصولات زراعی در منطقه­ مطالعه بوده است که عدم توجیه اقتصادی کشت این محصولات را تبیین می­‌سازد. میزان تولید و ارزش خالص تولید چغندرقند روند رو به رشد قابل ملاحظه­‌ای را نشان می‌­دهد که این روند در مغایرت آشکار با سیاست‌­های کاهش 40 درصد مصرف آب در بخش کشاورزی است. در صورت افزایش سطح زیر کشت محصولات پر آب­‌بر در منطقه، بیشترین تنش وارده بر منابع آب زیرزمینی تحت سناریوی A2 خواهد بود. %U https://www.iwrr.ir/article_168033_4bf0ce2918c02998322a8647aa76a561.pdf