TY - JOUR ID - 119653 TI - تعیین نیاز آبی زیست محیطی تالاب امیرکلایه براساس رویکرد جامع نگر با درنظرگرفتن تضاد بین استفاده از آب برای کشاورزی و حفظ تالاب JO - تحقیقات منابع آب ایران JA - IWRR LA - fa SN - 1735-2347 AU - مدبری, هادی AU - شکوهی, علیرضا AD - جهاد دانشگاهی AD - استاد گروه مهندسی آب دانشگاه بین الملی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 16 IS - 3 SP - 282 EP - 305 KW - "تالاب" KW - "نیاز زیست‌محیطی" KW - "رویکرد جامع" KW - "شاخص اکولوژیکی" KW - "شاخص اقتصادی- اجتماعی" DO - N2 -  برقراری تعادل بین نیازهای اکوسیستم‌های آبی و سایر مصارف، بخصوص کشاورزی، در یک حوضه آبریز از اصلی‌ترین دغدغه‌ها در مدیریت کلان آب در سطح ملی و بین‌المللی است. بهره­برداری گسترده از منابع آبی جهت مصارف کشاورزی منجر به عدم تأمین حقابه‌های زیست‌محیطی، تضعیف، تخریب و ناپدید شدن اکوسیستم­های آبی به‌ویژه تالاب‌ها شده است. در این پژوهش تالاب بین‌المللی امیرکلایه به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب شد و برای تعیین نیاز آبی زیست‌محیطی آن از یک روش جامع مبتنی بر سناریوسازی استفاده گردید. مدل ارزیابی جامع‌نگر توسعه‌یافته در این تحقیق شامل بخش‌های بیوفیزیکی، اقتصادی- اجتماعی، توسعه سناریو و تلفیق است. در بخش‌های بیوفیزیکی و اقتصادی- اجتماعی ارزیابی جامعی از کلیه شاخص­های فیزیکوشیمیایی، اکولوژیکی، بیولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی انجام گرفت و در نهایت برداشت آب از تالاب برای مصارف کشاورزی به‌عنوان شاخص اقتصادی- اجتماعی و گونه­ی جانوری شنگ به‌عنوان شاخص اکولوژیکی انتخاب شدند. در بخش توسعه سناریو، سناریوهایی به‌منظور حفظ مطلوبیت زیستگاه برای شاخص منتخب به‌صورت شرایط حداقل و مطلوب در مقایسه با شرایط وضع موجود برای ذینفعان تالاب تعیین شد. در انتها در بخش تلفیق، نیاز آبی زیست‌محیطی تالاب امیرکلایه جهت تأمین آب موردنیاز برای شاخص‌های منتخب بر اساس سناریوهای هدف‌گذاری شده در دو دوره زمانی شش­ماهه اول و شش­ماهه دوم سال آبی تعیین گردید. نتایج نشان داد که مقدار حجم آب زیست‌محیطی تالاب امیرکلایه در شرایط مطلوب در شش ماهه اول و دوم سال آبی به ترتیب برابر 25/7 و 74/6 میلیون مترمکعب است. نیاز آبی زیست‌محیطی تالاب امیرکلایه در شرایط حداقل برای تمام سال 36/5 میلیون مترمکعب به دست آمد. بیلان آبی تالاب امیرکلایه نشان داد که احجام محاسبه ‌شده برای شرایط حداقل و مطلوب اکولوژیکی با مدیریتی اصولی قابل‌دستیابی در همین شرایط کنونی بوده و مبنای مناسبی برای مدیریت جامع منابع آب حوضه و تالاب فراهم می‌آورند. UR - https://www.iwrr.ir/article_119653.html L1 - https://www.iwrr.ir/article_119653_e4259c13f2b897d834ce6bd70eab46fe.pdf ER -