TY - JOUR ID - 139717 TI - برآورد کارایی فنی آب آبیاری و کارایی فنی هزینه آب آبیاری در تولید چغندرقند در حوضه آبریز دریاچه ارومیه JO - تحقیقات منابع آب ایران JA - IWRR LA - fa SN - 1735-2347 AU - مولائی, مرتضی AD - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 17 IS - 3 SP - 317 EP - 329 KW - کارایی فنی آب آبیاری KW - کارایی فنی هزینه آب آبیاری KW - چغندرقند KW - حوضه آبریز دریاچه ارومیه DO - N2 - برآورد کارایی فنی آب آبیاری یکی از ابزارهای اساسی مدیریت منابع آب است. در این تحقیق، با استفاده از داده‌های 100 کشاورز تولیدکننده چغندرقند در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، کارایی فنی آب آبیاری، کارایی فنی هزینه آب آبیاری، کارایی فنی ستاده- محور و کارایی فنی نهاده- محور با استفاده از تابع مرز تصادفی برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که سهم هزینه آب آبیاری کمتر از سایر نهاده بوده و برابر با 7/57 درصد است. میانگین کارایی فنی آبیاری، کارایی فنی هزینه آب آبیاری، کارایی فنی ستاده- محور و کارایی فنی نهاده- محور به‌ترتیب 56/65، 96/53، 98/77 و 52/87 درصد برآورد شده است. این نتایج بیانگر آن است که با ثابت نگه‌داشتن مقدار مصرف سایر نهاده‌ها و کاهش آب آبیاری به اندازه 43/35 درصد و مصرف 3607 مترمکعب در هکتار می‌توان مقدار ثابت محصول (62/91 تن در هکتار) را تولید نمود. کارایی فنی هزینه آب آبیاری نیز نشان‌دهنده این است که درصورت حداکثر کردن کارایی فنی آب آبیاری، هزینه آب آبیاری به اندازه 3/47 درصد کاهش پیدا خواهد کرد. ضریب همبستگی بین کارایی فنی آب آبیاری و کارایی فنی هزینه آب آبیاری (67/20)، کارایی فنی نهاده- محور (31/14) و کارایی فنی ستاده- محور (16/44) است و افزایش کارایی فنی آب آبیاری منجر به افزایش آن کارایی‌ها می‌شود. در صورتی که قیمت آب آبیاری در تولید چغندرقند در حوضه مورد مطالعه 39/88 درصد (از 1210 به 1700 ریال بر مترمکعب) افزایش یابد مقدار آب مصرفی و هزینه‌های آب در تولید چغندرقند به‌ترتیب 43/35 و 3/47 درصد کاهش خواهد یافت. توصیه می‌شود با توسعه تکنولوژی‌های آبیاری و سیاست‌های قیمتی کارایی فنی آبیاری افزایش داده شود. UR - https://www.iwrr.ir/article_139717.html L1 - https://www.iwrr.ir/article_139717_56bd22ec9aac8155644ab6e8342dfd81.pdf ER -