TY - JOUR ID - 157971 TI - تفکیک فرآیند-محور رخدادهای سیل در سری مقادیر جزئی (مطالعه نمونه: زیرحوضه‌های رودخانه گرگانرود) JO - تحقیقات منابع آب ایران JA - IWRR LA - fa SN - 1735-2347 AU - لالوزایی, اکرم AU - سعدالدین, امیر AU - زارع گاریزی, آرش AU - شیخ, واحدبردی AD - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. AD - دانشیار گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. AD - استادیار گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 18 IS - 3 SP - 18 EP - 30 KW - رویکرد POT KW - سری مقادیر جزئی KW - فرایند تولید سیل KW - حوضه رودخانه گرگانرود DO - N2 - تعیین فرایند‌های تولید سیل و لحاظ نمودن آن در تحلیل‌های هیدرولوژی به برآورد‌های قابل اطمینان‌تر کمک می‌کند. تمرکز صرف بر محاسبات ریاضی برای بررسی پدیده سیل باعث می‌شود که فرآیند‌های فیزیکی طبیعت کمتر مورد توجه قرار گیرند. لذا، در این تحقیق به تفکیک فرآیند-محور رخداد‌های سیل در 20 ایستگاه هیدرومتری در حوضه رودخانه گرگانرود به‌عنوان یکی از حوضه‌های با رخدادهای شدید و فراوان سیل در شمال کشور، پرداخته شده است. به‌منظور استخراج سری مقادیر جزئی (بالاتر از آستانه) با کمک رویکرد POT در هر ایستگاه، مراحل اساسی این رویکرد شامل انتخاب مقدار آستانه بهینه و برقراری شرط استقلال در رخداد‌های سیل، انجام شد. پس از تعیین رخداد‌های سیل، با استفاده از شاخص‌های زمان وقوع رخداد، زمان تداوم بارش، زمان تداوم سیل، دمای هوا و رطوبت پیشین خاک، انواع سیل شامل سیل‌های ناشی از بارش جبهه‌ای، بارش جابجایی، ذوب برف و باران روی برف در هر ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان می‌دهد که، سیل­های ناشی از بارش جبهه‌ای و باران روی برف به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را در حوضه دارند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که استفاده از رویکرد POT و شاخص‌های طبقه‌بندی انواع سیل می‌تواند به تحلیل‌های دقیق‌تر آماری در مطالعات و مدیریت سیل منجر شود. UR - https://www.iwrr.ir/article_157971.html L1 - https://www.iwrr.ir/article_157971_5babc3fcd5eec5f5321927afad5cb8f4.pdf ER -