بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و پیامدهای آن (مطالعه موردی: دشت رفسنجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای /جامعه‌شناسی و عضو هیات علمی پژوهشکده سوانح طبیعی ایران

چکیده

افزایش جمعیت و توسعه اقتصادی، اجتماعی کشور در دو دهه گذشته، افزایش مداوم تقاضای آب برای مصرف کنندگان مختلف آب را به همراه داشته و موجب گردیدهکه بعضی از آبخوانهای مهم کشور با افت شدید سطح آب زیرزمینی مواجه شوند. به همین لحاظ، ادامه روند فزاینده افت منجر به پیدایش شرایط بحرانی در برخی از آبخوان‌ها شده است. در چنین شرایطی بهره‌برداری بهینه‌ از آبخوان‌ها و فراتر از آن در سطح حوضه‌های آبریز نیازمند مدیریتی است که با توجه به ویژگی‌های کمی وکیفی مخازن آب زیرزمینی بتواند قابلیت آنها را از نظر توسعه یا اعمال‌محدودیت بهر‌ه‌برداری قبل از ایجاد وضعیت نامطلوب یا بحرانی تعیین و از بروز خسارت جبران‌ناپذیر جلوگیری نماید. این گزارش سعی دارد، رابطه‌ بین بهره‌برداری بی‌رویه از آبخوانها و پیامدهای آن را بیان نماید. در همین رابطه دشت رفسنجان به عنوان مطالعه موردی یکی از دشت‌های ممنوعه بحرانی کشور انتخاب گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Consequences of Groundwater Over-Exploitation (Case Study: Rafsanjan Plain)

نویسنده [English]

  • A Ebrahimi Louyeh
Ph.D. candidate and member of scientific board of Natural Disaster Research Institute
چکیده [English]

Population growth and socio-economic development have caused increasing demand for water amongst different consumers. Severe loss of storage and critical conditions in some aquifers within the last two decades are the consequences of such phenomenon. The optimum use of water from aquifer and subsequently in basin levels therefore requires an optimum managem-ent on ground water resources considering the qualitative measures. The development potential for the aquifer should accordingly be set to prevent the irrecoverable damages. Following the field studies and relevant research activities, this paper presents the results of irregular water exploitation in Rafsanjan plain as a case study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Groundwater resources
  • aquifer
  • Sustainable Water Resources Management
  • Rafsanjan Plain
اداره امور آب رفسنجان. (1384)، گزارش دشت‌های ممنوعه کشور، دفتر حفاظت و بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی، سازمان مدیریت منابع آب ایران.
مطالعات بهره‌برداری بهینه و حفاظت منابع آب زیرزمینی دشت رفسنجان،‌ (1371)، جلد دوم، مهندسان مشاور کاوآب.
United Nations, (1997), Sustainable Development of Water Resources in Asia and the Pacific: An Overview.